پاسخ گفت و گو کنیدصفحه 23 علوم هفتم

پاسخ و توضیح گفت‌وگو کنید صفحه 23 علوم هفتم سلام دانش‌آموزان گرامی! این گفت‌وگو درباره پدیده‌ای مهم به نام **انبساط گرمایی** است. وقتی مواد را گرم می‌کنیم، معمولاً حجمشان افزایش پیدا می‌کند. 🌡️ ### ۱. مفهوم انبساط گرمایی **انبساط گرمایی** پدیده‌ای است که در آن، ماده در اثر افزایش دما، افزایش حجم پیدا می‌کند. دلیل این امر این است که: * با گرم شدن، **انرژی جنبشی** (انرژی حرکتی) ذرات سازنده ماده (اتم‌ها و مولکول‌ها) **افزایش** می‌یابد. * این ذرات با سرعت بیشتری شروع به لرزش و حرکت می‌کنند و از یکدیگر **دورتر** می‌شوند. * دور شدن ذرات از یکدیگر، منجر به **افزایش حجم کلی** ماده می‌شود. ### ۲. تحلیل نمودار (فرضی) اگر نموداری میزان افزایش حجم مواد مختلف (مثلاً فلز، شیشه، آب و هوا) را در اثر گرمای یکسان نشان دهد، داده‌ها معمولاً این الگو را دنبال می‌کنند: * **گازها (مثل هوا):** بیشترین افزایش حجم را دارند. (قابلیت انبساط بسیار زیاد) * **مایعات (مثل آب):** افزایش حجم متوسطی دارند. * **جامدات (مثل فلزات و شیشه):** کمترین افزایش حجم را دارند. (قابلیت انبساط کم) | حالت ماده | میزان انبساط گرمایی (با افزایش دمای یکسان) | | :--- | :--- | | **گاز** | **بسیار زیاد** (مولکول‌ها خیلی دور می‌شوند) | | **مایع** | **متوسط** (مولکول‌ها کمی دورتر می‌شوند) | | **جامد** | **کم** (پیوند ذرات محکم است) | ### ۳. کاربردها و اهمیت درک این داده‌ها در مهندسی و زندگی روزمره بسیار مهم است: * **مثال زیان‌آور:** اگر پل‌های فلزی یا ریل‌های قطار فاصله انبساط نداشته باشند، در تابستان در اثر گرما حجمشان زیاد شده و خم می‌شوند یا می‌شکنند. * **مثال مفید:** ترمومتر یا **دماسنج** از پدیده انبساط گرمایی مایعات (جیوه یا الکل) استفاده می‌کند. وقتی دماسنج گرم می‌شود، مایع درون آن منبسط شده و بالا می‌رود و دما را نشان می‌دهد.